نمونه‌ای نادر و ناتمام از پرسش‌گری در تاریخ‌نگاری سنتی

راوى که زید بن وهب است میگوید از ابن مسعود پرسیدم در روز احد که مردم فرار کردند با پیغمبر ص بجز از على ع و ابو دجانه و سهل بن حنیف دیگرى باقى نماند؟ جواب داد بلکه بجز از على ع دیگرى باقى نماند و پایان کار معدودى که نخستشان عاصم بن ثابت و ابو دجانه و سهل بودند بازگشتند و طلحة بن عبید اللَّه هم بدیشان ملحق گردید
پرسیدم ابو بکر و عمر کجا بودند؟! گفت آنها از جمله کسانى بودند که براى نگهدارى جان عزیز خود میکوشیدند و فرار را بر قرار انتخاب کرده بودند.
گفتم عثمان کجا بود؟ گفت او پس از سه روز پیدا شد.
رسول خدا بدو فرمود اکنون که کار از کار گذشت آمده.
از او پرسیدم خودت در آن روز کجا بودى؟ گفت من هم در اندیشه نجات خودم بودم گفتم پس از کجا و چه کسى این قضایا را نقل میکنى؟ گفت عاصم و سهل بمن خبر دادند گفتم پایدارى على ع در آن روز از جمله کارهاى شگفت‏آور است گفت نه تنها تو از کار وى تعجب میکنى بلکه فرشتگان آسمان بشگفت آمدند مگر نشنیده ‏اى در روز احد وقتى که کار مسلمانان بدینجا رسید جبرئیل‏
همچنان که بطرف آسمان بالا میرفت میگفت‏
 «لا سیف الا ذو الفقار و لا فتى الا على»
شمشیر منحصر به ذو الفقار و جوان منحصر بعلى ع است. پرسیدم از کجا دانستند که این عبارت را جبرئیل بیان کرده.
گفت صدائى باین عبارت در آسمان بلند شد که همه مردم شنیدند، از پیغمبر ص پرسیدند این صدا از کیست؟ فرمود از جبرئیل. (الارشاد/ ترجمه محمد باقر ساعدی/ ص 76-77)